O ryzyku i ochronie bezpieczeństwa informacji
Na początek zadajmy sobie kilka pytań:
1. Czy Twoja firma przechowuje dane osobowe albo dane „wrażliwe”, które trzeba chronić?
2. Czy ich ujawnienie mogłoby narazić kogoś na szkodę lub stanowiłoby naruszenie prawa?
3. Czy dane te tworzą wartość Twojej firmy, a ich utrata lub ujawnienie może stanowić szkodę?
4. Czy Twoja firma wykorzystuje system informatyczny, do którego brak dostępu lub którego utrata wiarygodności może spowodować przestój lub znacząco utrudnić funkcjonowanie firmy?
5. Czy wiarygodność Twojej firmy jest ważna dla Twoich klientów?
6. Czy do promocji swoich usług lub produktów wykorzystujesz nowe technologie (np. media społecznościowe, stronę internetową, mailing)?
Odpowiedź TAK na którekolwiek z wyżej postawionych pytań powinna skłonić Cię do przemyślenia zakupu ubezpieczenia Cyber.
Nawet wtedy, gdy na stałe zatrudniasz specjalistę w zakresie informatyki śledczej.
Zarządzanie ryzykiem
Jak ważnym zagadnieniem jest bezpieczeństwo informatyczne przedsiębiorstw, łatwo się zorientować nie tylko z bieżących doniesień prasowych, ale także z analizy tego, w jakim stopniu procesy w firmie są zależne od IT – od komunikacji, przez dostęp do zasobów cyfrowych, po organizację procesów biznesowych. Ile danych osób trzecich w związku z prowadzoną działalnością przyjmujemy, stając się za nie odpowiedzialnymi – od danych osobowych po poufne informacje handlowe.
Ubezpieczenie cyber nie zastąpi kompleksowego zarządzania bezpieczeństwem informacji, stanowi jednak jego istotny element.
Hybrydowy charakter polisy cyber
Ubezpieczenie Cyber jest dzisiaj najszybciej rozwijającą się gałęzią ubezpieczeń na świecie, pokrywającą w jednej polisie:
– odpowiedzialność cywilną za wyciek lub utratę danych,
– odpowiedzialność cywilną za naruszenie dóbr osobistych i praw własności intelektualnej w przekazie cyfrowym,
– odpowiedzialność cywilną i koszty reakcji w razie naruszenia bezpieczeństwa własnych komputerów, skutkujące usunięciem lub zmianą danych, wysyłaniem szkodliwego wirusa, odmową wykonania należnej komuś usługi itp.,
– koszty obrony oraz kary w przypadku naruszenia prawa do prywatności,
– koszt odtworzenia danych i zysk utracony przez ubezpieczonego na skutek przerwy w działalności spowodowanej awarią systemu IT.
Jest to zatem ubezpieczenie o charakterze hybrydowym, zawierające w sobie elementy pokrycia third party loss i first party loss. To ubezpieczenie uwzględniające ryzyko odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczenie niektórych kosztów własnych, ubezpieczenie odpowiedzialności z tytułu kar o charakterze administracyjnym, ubezpieczenie kosztów odtworzenia danych, a także utracony zysk wynikający z awarii systemu informatycznego ubezpieczonego, uniemożliwiającej prowadzenie działalności w określonym okresie.
Termin cyber kojarzy się z zagrożeniem wyłącznie ‘elektronicznym’ lub ‘internetowym’, dotyczącym danych cyfrowych i systemów IT. W rzeczywistości ubezpieczenie dawać powinno znacznie szerszą ochronę, obejmując ujawnienie lub utratę danych poufnych, korespondencji i dokumentów w innych formatach – na papierze i nośnikach analogowych. Ubezpieczenie cyber ma za zadanie zapewnić dostęp ubezpieczonemu do specjalistycznego know-how agencji public relations, ekspertów ds. ochrony danych oraz systemów IT i kryminalistyki informatycznej (cyber forensics), prawników z zakresu prawa medialnego, prawa pracy, prawa telekomunikacyjnego oraz ochrony danych osobowych.
Elementy ochrony
W typowym ubezpieczeniu cyber spotykamy z reguły następujące elementy ochrony ubezpieczeniowej:
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i kosztów obrony w sprawach o naruszenie prywatności
obejmujące nie tylko odpowiedzialność za nielegalny wyciek danych osobowych (w tym danych wrażliwych) oraz firmowych danych poufnych, lecz także odpowiedzialność wynikającą z wszelkiego naruszenia prawa do prywatności, prawa do wizerunku, itp.
Kary administracyjne za naruszenie prywatności
ubezpieczenie umożliwia zwrot kosztów poniesionych w związku z nałożeniem kar i grzywien administracyjnych lub cywilnych, będących konsekwencją postępowań regulacyjnych o naruszenie prywatności. Dotyczy to także pogwałcenia prawa dotyczącego ochrony danych, w szczególności Ustawy o ochronie danych osobowych – w tym kar nałożonych przez GIODO. Pokryte powinny być także koszty obrony w takich postępowaniach.
Koszty naruszenia bezpieczeństwa informacji
W tym zakresie ubezpieczenie cyber umożliwia zwrot wydatków poniesionych na skutek naruszenia bezpieczeństwa danych osobowych – tak klientów, jak i pracowników ubezpieczonego. Naruszenie danych może polegać na ich utracie, ujawnieniu, uszkodzeniu, kradzieży, wycieku itd.
Z reguły powinien być pokryty zwrot kosztów poniesionych na:
– agencję PR wynajętą do zapobieżenia lub ograniczenia szkód w wizerunku,
– badania z zakres
u kryminalistyki informatycznej oraz obsługę prawną służącą ustaleniu obowiązków ubezpieczonego wynikających z przepisów o ochronie danych,
– wymagane prawem powiadomienie dotkniętych zagrożeniem klientów, a także monitorowanie i podtrzymanie poziomu ich zaufania.
Odpowiedzialność cywilna i koszty obrony w sprawach o naruszenie bezpieczeństwa informacji
Zakres ten obejmuje odpowiedzialność za:
– brak możliwości korzystania z systemu IT ubezpieczonego przez klientów i inne uprawnione osoby trzecie,
– bezprawny dostęp do tego systemu, jego wykorzystanie lub dopuszczenie do fałszywej z niego komunikacji (np. phishing), umożliwiające zainfekowanie, kradzież, wykasowanie lub uszkodzenie danych bądź umożliwiające atak na system lub usługę sieciową osoby trzeciej w celu uniemożliwienia ich działania,
– dopuszczenie do rozsyłania wirusa z systemu IT ubezpieczonego.
Odpowiedzialność multimedialna
Zakres ten z reguły obejmuje ochronę w przypadku zarzutów o:
– zniesławienie, znieważenie i oszczerstwo,
– pogwałcenie prawa do prywatności, naruszenie praw autorskich i innych praw własności intelektualnej (z wyłączeniem jednak naruszenia praw patentowych) podczas publikowania treści w formie elektronicznej (przez strony internetowe, media społecznościowe, e-mailing, newslettery itp.) oraz nieelektronicznej. Można powiedzieć, że w tym zakresie jest to ubezpieczenie OC zawodowej wydawcy, gdyż obecnie prawie każdy publikuje i udostępnia osobom trzecim rozmaite treści, narażając się przy tym na ryzyko.
Cyber wymuszenie
Jest to element zakresu ochrony ubezpieczeniowej podobny do ubezpieczenia kidnap & ransom (K&R), ale w zakresie bezpieczeństwa informacji. Zakres ten powinien zapewnić środki finansowe na przeciwdziałanie celowemu:
– wprowadzeniu szkodliwego wirusa do systemu IT ubezpieczonego,
– przerwaniu pracy tego systemu,
– zniekształcaniu, niszczeniu lub rozpowszechnianiu danych osobowych lub poufnych informacji firmowych przez działającą umyślnie osobę trzecią.
Zakres ten obejmuje:
– koszty oceny tego zagrożenia i adekwatnej reakcji na nie (honoraria specjalistów ds. zarządzania kryzysowego),
– refundację wymuszonej oraz uzasadnionej ekonomicznie płatności na rzecz osoby faktycznie mogącej dokonać powyższych czynów.
Utracony zysk i koszty odtworzenia danych
Ochrona ubezpieczeniowa dotyczy utraconego zysku i kosztów poniesionych na skutek naruszenia bezpieczeństwa prowadzącego do:
– zakłócenia pracy systemu IT lub jego awarii,
– braku możliwości dostępu i korzystania z niego przez uprawnione osoby trzecie. Pokrywa także koszty przywrócenia lub odtworzenia zasobów cyfrowych do stanu bezpośrednio sprzed szkody.